Wychowankami domu poprawczego dla dziewcząt w Falenicy zainteresowałam się rok temu. Zawsze były mi bardzo bliskie ciężkie sytuacje społeczne i ludzkie dramaty. Ot - po prostu ciekawi mnie ludzka psychika, motywy postępowania, życie ludzkie szeroko pojęte... Dlatego też po wykładzie pani Leny Rogowskiej, która z wychowankami tego domu przeprowadza bardzo ciekawe warsztaty piosenki (warto zwrócić uwagę na występy dziewcząt, choćby Stacja Falenica - do znalezienia na YouTube) postanowiłam zapoznać się bliżej z falenickimi dziewczynami. Najpierw był program dokumentalny w 8 odcinkach - Dziewczęta z Falenicy, który bardzo mnie wzruszył, a dziś natrafiłam na tą książkę.

Nie ukrywam, że najbardziej interesowały mnie wyznania dziewcząt, które już swoimi tajnymi sposobami zaspakajania ciekawości zdążyłam w pewien sposób poznać.

"Co mnie czeka, gdy stąd wyjdę" to zbiór krótkich świadectw wychowanek Falenicy. Każde z nich napisane jest indywidualnym stylem autorki. Dziewczyny opowiadają o swym dzieciństwie, trudnych momentach, przestępstwach, których dokonały, mówią czy żałują - lub też czy nie żałują - i snują plany na życie po poprawczaku. Każda z historii jest opatrzona komentarzem Papcia, jak nazywają go dziewczęta - czyli dyrektora placówki, Romualda Sadowskiego.
Jedyne czego mi w tej książeczce zabrakło, to komentarze pana Irka, wychowawcy dziewcząt, który jak mi się wydaje po obejrzeniu programu, wie o dziewczynach bardzo wiele, jest z nimi na co dzień i opowiadając o nich potrafi w słuchaczu poruszyć głębokie emocje.

Po tę króciutką (37-stronicową) publikację warto sięgnąć - jest bardzo krótka, ale pozwala spojrzeć na osoby, które określamy mianem "młodocianych przestępczyń" z ludzkiej strony. Jak napisała jedna z wychowanek, Paulina, "Ludzie często śmieją się z nas, bo jesteśmy inne, a my śmiejemy się z nich, bo wszyscy jesteśmy tacy sami".

Książkę możecie w całości przeczytać tu: http://www.podrugie.pl/nasze-akcje/co-mnie-czeka-gdy-stad-wyjde/

Poza oceną

Stali bywalcy mojego bloga wiedzą, że nieobce są mi są książki opisujące temat przemocy, dziecięcej traumy i rodzinnych dramatów. Najczęściej sięgam po pozycje oparte na faktach, jednak tym razem postanowiłam spróbować z fikcją literacką i sprawdzić, czy jest w stanie poruszyć mnie podobnie jak prawdziwe historie. O "Dziewczynce..." pisało już wiele osób, zachęciły mnie też jej dobre oceny na portalach czytelniczych.

Ania, tytułowa "Dziewczynka...", za najważniejszą osobę w swoim życiu uznaje swego brata, Aarona. Rodzeństwo jest do siebie niezwykle silnie przywiązane. Razem przetrwali trudne dzieciństwo, na którym piętno odcisnęła ciężka depresja ich matki. Razem musieli znieść rozłąkę z nią i pogodzić się z nową sytuacją - mieszkaniem u ciotki. I razem przeszli niebywałe piekło, którego żadne dziecko nie powinno zaznać.

Dorastanie oplotło ich kokonami chroniącymi przed światem. Aaron uciekał - od problemów, szkoły, siebie. Tak, od siebie uciekłby jak najdalej by mógł, choćby miał się posunąć do najgorszego. Ania zamknęła się w sobie i stała się aspołeczna, chowając w sercu dwie rzeczy, które znała najlepiej - swego brata i niebywałe cierpienie.

Książka rozpoczyna się od wydarzeń niezwykle dramatycznych. Anna zgłasza gwałt i oskarża swojego brata. Po takim mocnym wstępie spodziewałam się, że akcja się rozwlecze i będę świadkiem powolnej destrukcji relacji chłopaka z siostrą, poznając traumatyczne wydarzenia, które do tego doprowadziły. Ale tak nie było.

Autorka bardzo powoli odkrywa przed nami tajemnice rodziny Budziszów. Ramą powieści są szybkie przeskoki w czasie, oraz ciągła zmiana perspektywy, z której akcja jest opisywana. Nie jest to w żadnym stopniu męczące, a czytelnik nie jest skazany na gubienie się w wątkach. Małgorzata Warda w ten sposób świetnie buduje napięcie i wzmaga w czytelniku narastającą ciekawość - co było dalej? Jaki to ma wpływ na dalsze życie rodzeństwa? A co stało się wcześniej?

Nie jest to historia ogromnie zawikłana. W pewnym momencie czytelnik sam może wpaść na kilka odpowiedzi. Rekompensują to jednak z wolna nakreślane portrety psychologiczne bohaterów i odsłanianie świata widzianego ich oczami.

Od "Dziewczynki..." nie mogłam się oderwać, a jeśli musiałam książkę odłożyć, to moje myśli ciągle krążyły wokół wydarzeń z życia Aarona i Anny. Mimo, że jest to opowieść fikcyjna, w świetny sposób ukazuje życie skrzywdzonych nastolatków, ich narastający gniew i strach przed światem, który zgotował im taki los.

Mam nadzieję, że kolejne spotkanie z twórczością Pani Wardy będzie równie udane i równie emocjonujące.

8+/10

Nie będzie to zwykła recenzja, a zwrócenie Waszej uwagi na tą bulwersującą sprawę i apel o pomoc. Ale od początku...

Asia Bibi jest chrześcijanką mieszkającą w Pakistanie. Razem ze swoim mężem i ukochanymi dziećmi - synem i pięcioma córeczkami - żyła biednie, ale spokojnie i szczęśliwie. Szanowała muzułmanów i ich tradycje - podczas Ramadanu razem z rodziną ukrywała się jedząc lub pijąc w ciągu dnia, by nie denerwować wyznawców islamu. Żyła w zgodzie z otaczającymi ją ludźmi w swojej ukochanej, ojczystej, pakistańskiej ziemi.

Niestety pewnego dnia stało się coś bardzo złego. Podczas zbiorów upraw Asia napiła się wody z muzułmańskiej studni i zanurzyła kubek jeszcze kilka razy by podać napój innym kobietom zmęczonym pracą w 40-stopniowym upale. I ten jeden ludzki czyn został uznany za zbrodnię przeciw islamowi - bo muzułmańska studnia została przez chrześcijankę "zanieczyszczona", teraz żadna z muzułmańskich kobiet nie mogła się z niej napić.

Na domiar złego kobiety zaczęły prowokować Asię rzucając jej pytania, czy nie chce przejść na islam. Asia niepotrzebnie wypowiedziała imię Proroka Mahometa i została dodatkowo oskarżona o bluźnierstwo przeciwko niemu. A Proroka trzeba pomścić.

Asia została skazana na śmierć i oczekuje na wyrok od kilku lat zamknięta w więzieniu, w ciężkich warunkach. Nie może widywać swoich dzieci. Męża Ashiqa widuje co wtorek.

W jej obronie stawali wysoko postawieni ludzie - tacy jak gubernator Pendżabu (który był muzułmaninem), a także chrześcijański minister do spraw mniejszości religijnych. Obaj zostali zamordowani przez islamskich fanatyków, jeden z nich przez własnego ochroniarza...

Za uwolnieniem Asii Bibi opowiedział się również sam Papież Benedykt XVI. Środowiska chrześcijańskie - i nie tylko - na całym świecie walczą o uwolnienie tej niewinnej kobiety, chrześcijanki, kochającej matki.

Asia zdaje sobie sprawę, że nawet jeśli stanie się cud i zostanie uwolniona, będzie musiała razem z rodziną opuścić swoje ojczyste strony, bo grozi jej samosąd i lincz ze strony rodaków. Jednak powrót do życia, córek, syna i męża jest najważniejszy.

W internecie dostępna jest także petycja, którą ja, moja rodzina i znajomi już podpisaliśmy. Apeluję również do Was, byście uczynili to samo.
http://www.callformercy.com/

Samą książkę bardzo polecam. Jest niezwykłym wołaniem o pomoc. Prócz opisu przeżyć Asii z pobytu w więzieniu, jej tęsknoty za rodziną i niezłomnej wiary, pozycja ta daje nam szansę na poznanie jej samej - jej życia, najlepszych wspomnień.
Warto otworzyć oczy na trudną sytuację chrześcijan w krajach muzułmańskich. Zacznijmy od sprawy Asii Bibi - gdyż jest paląca i niecierpiąca zwłoki.

Książkę uznaję jako pozycję poza oceną

Zaczynając tą recenzję chciałabym przede wszystkim napisać, że według mnie książka ta powinna zostać opatrzona adnotacją: od 18 lat.

Joe Peters, autor książki, przeszedł istne piekło na ziemi. Jeżeli czytaliście książki Cathy Glass - wierzcie mi, historie opisywane przez nią to "łagodne przypadki" w porównaniu z tym, co przeszedł Joe. Od najmłodszych lat życia był poniewierany, bity i zaszczuty przez własną matkę i braci. Jedynym oparciem i ostoją był jego ojciec. W wieku dosłownie kilku lat chłopiec był jednak świadkiem jego przerażającej śmierci. I tak na dobre zaczął się koszmar.

Jeżeli uważacie, że matka bijąca własne dziecko to zła matka - co powiecie o takiej, która na kilka lat zamyka małego chłopca w ciemnej piwnicy? Która głodzi go, upokarza i pozwala jego braciom bić go, szydzić i wyładowywać na nim swoje napięcie seksualne? Pod wpływem doznanego cierpienia Joe zamknął się w sobie i stracił mowę - stał się zwykłym, przestraszonym i zaszczutym zwierzątkiem. Nie dość, że był za mały i za słaby aby się obronić, nie mógł nawet krzyczeć, płakać, ani błagać o pomoc. A to niestety tylko znikomy procent okrucieństwa jakiego doświadczył w swoim życiu mały, bezbronny Joe.

Mimo przerażających i dosłownie mrożących krew opowieści, od książki ciężko się oderwać. Joe spisał swoje wspomnienia w sposób prosty i obrazowy, stylem przykuwającym uwagę czytelnika od początku do końca.

Książkę tą jest mi bardzo ciężko ocenić - jak można oceniać tak potworne przeżycia bezbronnego dziecka, który doświadczył niewyobrażalnego zła od osób, które powinny go chronić i kochać? Jednak fakt, że od pozycji nie potrafiłam się oderwać, czytało się ją płynnie i ciągle trzymała w napięciu sprawia, że w moim rankingu stoi bardzo wysoko.

Polecić ją mogę - jak pisałam wcześniej - zdecydowanie osobom pełnoletnim, o naprawdę mocnych nerwach.

"Płacz niemymi łzami" wstrząsnął mną tak bardzo, że nigdy nie będę w stanie wymazać tej historii z podświadomości.

9/10

Książki i filmy o życiu w gettach i obozach koncentracyjnych zaciekawiły mnie jakiś czas temu. Zdałam sobie sprawę, że tak naprawdę wiem na ten temat tylko tyle ile przekazano mi w szkole - czyli mam jedynie mgliste pojęcie o cierpieniu, śmierci i okrucieństwie, które tam były codziennością. Jako kilkunastoletnia dziewczynka odmówiłam wyjazdu na wycieczkę szkolną do Oświęcimia. Wiedziałam, że to miejsce przytłoczy mnie i wyjdę stamtąd z tysiącem pytań, na które do dziś nikt nie udzielił odpowiedzi. Nie poszłam również do kina na "Pianistę", tym razem "uchronił" mnie przed tym mój starszy brat zdając sobie sprawę z mojej dziecięcej jeszcze wrażliwości. Dopiero niedawno przełamałam się i zaczęłam chłonąć tą część historii ciągle chcąc wiedzieć więcej.

"Nadzieja umiera ostatnia" jest zapisem wspomnień Żydówki Haliny Birenbaum, która w czasie wybuchu II Wojny Światowej miała 10 lat. Do 13 roku życia udało jej się wraz z rodziną ukrywać w getcie warszawskim, wiele razy cudem uniknęli łapanek, wywozu do Treblinki i bezpośredniej śmierci z rąk esesmanów. Te "cuda" zawdzięczali głównie matce, jej silny charakter i pragnienie ochrony rodziny za wszelką cenę pomogły im długo uciekać przed losem jaki Niemcy przygotowali dla Żydów. Niestety, w końcu dobra passa się skończyła i trafili do transportu, który wywiózł ich do Majdanka.

Tego co przeżyła Halina w obozach w Majdanku, Oświęcimiu, Ravensbruck i Neustadt nie jestem Wam w stanie opowiedzieć. Myślę, że i sama autorka w swojej książce nie dała rady opisać całego zła, którego doświadczyła. Każdy dzień zaczynał się i kończył pod znakiem katorżniczej pracy, ciężkich chorób i epidemii, śmierci bliskich i obcych, walki o przeżycie. Pani Birenbaum oprócz strasznych obrazów, które mnie samą przyprawiały o dreszcze i nieraz łzy, nie zapomniała o świadectwie przyjaźni, miłości, siły charakteru więźniarek tak bardzo pragnących żyć, ani o nielicznych przypadkach "ludzkości" przejawianej przez oprawców - incydentach, które niektórym więźniarkom pozwoliły przeżyć trochę dłużej.

Tej książki nie da się ocenić. Takich wspomnień nie sposób zaklasyfikować, położyć na półkę z pozycjami "dobrymi", "średnimi"... dlaczego? Ponieważ jest to nie tylko zapis dokumentujący niezwykle ważny i bolesny fragment historii, ale także dlatego, że jest ona świadectwem życia i śmierci niewinnych osób, jedyną pamięcią i oddaną im czcią.

Chciałabym tą książkę polecić wszystkim. Jest to pozycja, która na długo pozostaje w pamięci, a wraz z nią osoby, które nie miały tyle szczęścia co Pani Halina, a na pamięć naszą zasługują jak nikt inny.

Najbardziej wstrząsające jest to, że ta historia jest jak najbardziej prawdziwa... Do opiekunki społecznej Cathy Glass trafia ośmioletnia Jodie, która od początku sprawia niemałe problemy wychowawcze. Ba, wręcz ogromne. Od początku wiemy, że dziewczynka była ofiarą przemocy w rodzinie, była fizycznie i psychicznie maltretowana, może nawet seksualnie. Ale co tak naprawdę przeszła nie podejrzewamy ani my - czytelnicy - ani sama Cathy.

Na kartkach "Skrzywdzonej" przejdziemy ciężkie i dramatyczne próby Cathy roztoczenia nad Jodie najlepszej opieki, zapanowania nad jej niepohamowaną agresją i patologicznymi, wynaturzonymi zachowaniami. Będziemy też świadkami doświadczanej przez dziewczynkę plątaniny przeszłości z teraźniejszością, które kończą się serią makabrycznych wyznań. Mimo, że sama z takimi tematami jestem jak najbardziej obyta - bo niemal co dzień z racji moich zainteresowań zapoznaję się z różnymi tego typu sprawami - świadectwo dzieciństwa małej Jodie było dla mnie wręcz bolesne.

A najbardziej szokująca była długoletnia bierność i masa błędów popełnionych przez aparat pomocy społecznej wobec sprawy tego nieludzko odartego z radości, niewinności i godności dziecka.

Książka została napisana przez kobietę, która rzeczywiście opiekowała się Jodie - przez Cathy. Autorka skupia się na najważniejszych kwestiach, nie traci czasu na wątki poboczne ani rozbudowywanie tła, dzięki czemu wciąga nas dynamika wydarzeń, a od "Skrzywdzonej" nie da się oderwać.

Poleciłabym książkę w zasadzie wszystkim, może od 15 roku życia, bo niektóre fragmenty są naprawdę drastyczne i w młodych czytelnikach mogą narobić sporo zamieszania. Mimo, że pochłania się ją łapczywie i szybko, jest to pozycja trudna, wymagająca od czytelnika sporej porcji dojrzałej wrażliwości.  Jednak nie ważne czy interesujesz się literaturą faktu i wstrząsającymi historiami, czy też nie. Po "Skrzywdzoną" sięgnij koniecznie. Bo przecież warto wiedzieć, co może się dziać kilka drzwi od nas.

Z serią "pisane przez życie" długo się nie rozstanę, a po inne książki Cathy Glass sięgnę na pewno.

9/10

Mowa tu o Nataschy Kampusch, Austriaczce, która w wieku 10 lat, w roku 1998, została porwana przez Wolfganga Priklopila, który aż do 2006 roku przetrzymywał ją w piwnicy swego domu. Jeżeli nie wiecie nic na temat tej sprawy - wpiszcie w google Natascha Kampusch i poczytajcie trochę przed przystąpieniem do poniższej recenzji.

Książkę pochłonęłam w jeden wieczór i zamknęłam ją z bardzo mieszanymi uczuciami. Wiem, że wielu czytelników sięgając po tą pozycję ma "nadzieję" na poznanie najbardziej makabrycznych momentów z porwania Nataschy - a więc wykorzystywania seksualnego (które miało miejsce przez większość 8,5-rocznego "życia" u Priklopila) - ale tego dziewczyna nie opisuje, gdyż jest to dla niej zbyt bolesne i intymne przeżycie. Są obszerne opisy maltretowania i torturowania fizycznego i psychicznego, jakiego dopuszczał się na niej porywacz. Jednak główną osią wspomnień Nataschy jest niezwykła, przerażająca psychiczna więź jaka połączyła ją - ofiarę - z katem.

Myślę, że wszyscy wiemy na czym polega syndrom sztokholmski. W wypadku Nataschy doszło do tak zwielokrotnionego zjawiska, że niektórzy psychiatrzy nazwali to syndromem Nataschy Kampusch. Oczywiście jasnym jest, że najważniejsze lata swego życia, lata dojrzewania, spędziła mając za towarzysza jedynie swego oprawcę, co może tłumaczyć zwyrodniałą relację jaka się między nimi narodziła. Niemniej jednak czytając słowa Nataschy miałam wrażenie, że w różnoraki sposób próbuje usprawiedliwić swoje postępowanie: nie wykorzystywanie możliwości ucieczki (które miała nieraz), a także bardzo silne uczucia łączące ją z Priklopilem.

W końcu jednak Natascha ucieka - w sierpniu 2006 roku, po 8 i pół latach spędzonych niemal nonstop w zamknięciu, w psychicznym i fizycznym terrorze.

Pozycja ta napisana jest przez amatorkę, ale w tego typu książkach liczy się przede wszystkim treść, a nie styl jej przekazania. Niektóre fragmenty wspomnień dziewczyny mogą się wydać odbiorcy nudne, na siłę przedłużane i spisywane, jednak obok tych krótkich urywków znajdziemy zapis dramatycznej walki o pozostanie sobą i próby normalnego życia w najbardziej nienormalnej sytuacji, jaka mogła spotkać dziesięcioletnie dziecko, dorastającą dziewczynę.

Wokół osoby Nataschy narosło wiele kontrowersji. Po ucieczce zaczęła ochoczo pojawiać się w mediach (mimo, że w książce również z tego usiłuje się tłumaczyć), opłakiwała Priklopila, wreszcie kupiła dom swojego nieżyjącego oprawcy i odwiedzała go regularnie, broniła w sądzie matki oskarżonej o współudział w porwaniu...

Wszystko to, razem z treścią książki sprawia, że nie umiem jednoznacznie ocenić ani Nataschy, ani jej autobiografii. Przeczytajcie sami, koniecznie z wcześniejszą lekturą doniesień prasowych na temat Kampusch i Priklopila.

6/10